2448 - Thế giới mà Trump muốn
Michael Kimmage
Quyền lực của người Mỹ trong Kỷ nguyên mới của chủ nghĩa dân tộc
Minh họa của Cristiana Couceiro; Nguồn ảnh: Reuters, Getty Images
Trong hai thập kỷ sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, chủ nghĩa toàn cầu đã giành được ưu thế hơn chủ nghĩa dân tộc. Đồng thời, sự trỗi dậy của các hệ thống và mạng lưới ngày càng phức tạp—thể chế, tài chính và công nghệ—đã làm lu mờ vai trò của cá nhân trong chính trị. Nhưng vào đầu những năm 2010, một sự thay đổi sâu sắc đã bắt đầu. Bằng cách học cách khai thác các công cụ của thế kỷ này, một nhóm các nhân vật có sức lôi cuốn đã hồi sinh các nguyên mẫu của thế kỷ trước: nhà lãnh đạo mạnh mẽ, quốc gia vĩ đại, nền văn minh đáng tự hào.
Sự thay đổi có thể bắt đầu ở Nga. Năm 2012, Vladimir Putin đã kết thúc một cuộc thử nghiệm ngắn trong đó ông rời khỏi chức tổng thống và dành bốn năm làm thủ tướng trong khi một đồng minh dễ bảo làm tổng thống. Putin trở lại vị trí lãnh đạo và củng cố quyền lực của mình, đập tan mọi sự phản đối và cống hiến hết mình cho việc xây dựng lại "thế giới Nga", khôi phục lại vị thế cường quốc đã tan biến sau sự sụp đổ của Liên Xô, và chống lại sự thống trị của Hoa Kỳ và các đồng minh. Hai năm sau, Tập Cận Bình đã lên đến đỉnh cao ở Trung Quốc. Mục tiêu của ông giống như Putin nhưng lớn hơn nhiều về quy mô—và Trung Quốc có năng lực lớn hơn nhiều. Năm 2014, Narendra Modi, một người có hoài bão lớn lao đối với Ấn Độ, đã hoàn thành quá trình thăng tiến chính trị lâu dài của mình lên chức thủ tướng và đưa chủ nghĩa dân tộc Hindu trở thành hệ tư tưởng thống trị của đất nước mình. Cùng năm đó, Recep Tayyip Erdogan, người đã dành hơn một thập kỷ làm thủ tướng cứng rắn của Thổ Nhĩ Kỳ, đã trở thành tổng thống của nước này. Trong thời gian ngắn, Erdogan đã biến tổ chức dân chủ chia rẽ của đất nước mình thành một chương trình biểu diễn độc đoán của một người.
Có lẽ khoảnh khắc quan trọng nhất trong quá trình tiến hóa này xảy ra vào năm 2016, khi Donald Trump đắc cử tổng thống Hoa Kỳ. Ông hứa sẽ “làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” và đặt “nước Mỹ lên hàng đầu”—những khẩu hiệu thể hiện tinh thần dân túy, dân tộc chủ nghĩa, phản toàn cầu hóa đã lan tỏa trong và ngoài phương Tây ngay cả khi trật tự quốc tế tự do do Hoa Kỳ lãnh đạo bắt đầu hình thành và phát triển. Trump không chỉ cưỡi trên một làn sóng toàn cầu. Tầm nhìn của ông về vai trò của Hoa Kỳ trên thế giới xuất phát từ những nguồn cụ thể của Hoa Kỳ, mặc dù ít hơn từ phong trào Nước Mỹ trên hết ban đầu đạt đỉnh vào những năm 1930 mà là từ chủ nghĩa chống cộng cánh hữu của những năm 1950.
Trong một thời gian, thất bại của Trump trước Joe Biden trong cuộc đua giành chức tổng thống năm 2020 dường như báo hiệu một sự phục hồi. Hoa Kỳ đang tìm lại vị thế hậu Chiến tranh Lạnh của mình, sẵn sàng củng cố trật tự tự do và ngăn chặn làn sóng dân túy. Tuy nhiên, sau sự trở lại phi thường của Trump, giờ đây có vẻ như Biden, chứ không phải Trump, đại diện cho một sự đi chệch hướng. Trump và những người ủng hộ sự vĩ đại của quốc gia tương đương hiện đang thiết lập chương trình nghị sự toàn cầu. Họ là những người tự phong là những người đàn ông mạnh mẽ, không mấy tin tưởng vào các hệ thống, liên minh hay diễn đàn đa quốc gia dựa trên luật lệ. Họ nắm lấy vinh quang trước đây và trong tương lai của các quốc gia mà họ cai trị, khẳng định một nhiệm vụ gần như huyền bí cho sự cai trị của họ. Mặc dù các chương trình của họ có thể liên quan đến sự thay đổi triệt để, nhưng các chiến lược chính trị của họ lại dựa trên các chủng loại bảo thủ, hấp dẫn các nhóm cử tri được thúc đẩy bởi sự khao khát truyền thống và mong muốn được thuộc về mà không cần đến sự hiểu biết của giới tinh hoa đô thị, quốc tế.
Theo một số cách, những nhà lãnh đạo này và tầm nhìn của họ gợi lên "cuộc xung đột giữa các nền văn minh" mà nhà khoa học chính trị Samuel Huntington, khi viết vào đầu những năm 1990, đã tưởng tượng sẽ thúc đẩy xung đột toàn cầu sau Chiến tranh Lạnh. Nhưng họ làm như vậy theo cách thường mang tính biểu diễn và linh hoạt hơn là theo kiểu tuyệt đối và quá nhiệt tình. Đó là cuộc xung đột giữa các nền văn minh nhẹ nhàng: một loạt các cử chỉ và phong cách lãnh đạo có thể định hình lại sự cạnh tranh (và hợp tác) về các lợi ích kinh tế và địa chính trị như một cuộc thi giữa các quốc gia văn minh đang đấu tranh.
Cuộc thi này đôi khi mang tính hùng biện, cho phép các nhà lãnh đạo sử dụng ngôn ngữ và các câu chuyện về nền văn minh mà không cần phải tuân theo kịch bản của Huntington hoặc các chia rẽ có phần đơn giản mà nó đã báo trước. (Nước Nga Chính thống giáo đang có chiến tranh với Ukraine Chính thống giáo, không phải với Thổ Nhĩ Kỳ Hồi giáo.) Trump được giới thiệu tại đại hội GOP năm 2020 là "vệ sĩ của nền văn minh phương Tây". Giới lãnh đạo Điện Kremlin đã phát triển khái niệm về Nga là một "nhà nước văn minh", sử dụng thuật ngữ này để biện minh cho những nỗ lực thống trị Belarus và khuất phục Ukraine. Tại Hội nghị thượng đỉnh về dân chủ năm 2024, Modi đã mô tả nền dân chủ là "huyết mạch của nền văn minh Ấn Độ". Trong bài phát biểu năm 2020, Erdogan tuyên bố rằng "nền văn minh của chúng ta là nền văn minh chinh phục". Trong bài phát biểu năm 2023 trước Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã ca ngợi những đức tính của một dự án nghiên cứu quốc gia về nguồn gốc của nền văn minh Trung Quốc, mà ông gọi là "nền văn minh vĩ đại duy nhất, không bị gián đoạn vẫn tiếp tục cho đến ngày nay dưới hình thức nhà nước".
Trong những năm tới, loại trật tự mà những nhà lãnh đạo này tạo ra sẽ phụ thuộc rất nhiều vào nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Rốt cuộc, chính trật tự do Hoa Kỳ lãnh đạo đã khuyến khích sự phát triển của các cấu trúc siêu quốc gia sau Chiến tranh Lạnh. Bây giờ, khi Hoa Kỳ đã tham gia vào vũ điệu của các quốc gia thế kỷ 21, thì họ thường sẽ quyết định giai điệu. Với Trump nắm quyền, trí tuệ thông thường ở Ankara, Bắc Kinh, Moscow, New Delhi và Washington (và nhiều thủ đô khác) sẽ ra sắc lệnh rằng không có một hệ thống nào và không có bộ quy tắc nào được thống nhất. Trong môi trường địa chính trị này, ý tưởng vốn đã mong manh về "phương Tây" sẽ còn lùi xa hơn nữa - và do đó, vị thế của châu Âu, vốn là đối tác của Washington trong việc đại diện cho "thế giới phương Tây" trong thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh, cũng sẽ như vậy. Các quốc gia châu Âu đã được định hình để mong đợi sự lãnh đạo của Hoa Kỳ ở châu Âu và một trật tự dựa trên luật lệ (không nhất thiết phải theo kiểu Mỹ) bên ngoài châu Âu. Việc củng cố trật tự này, vốn đã sụp đổ trong nhiều năm, sẽ được giao cho châu Âu, một liên bang lỏng lẻo của các quốc gia không có quân đội và có ít quyền lực cứng rắn được tổ chức của riêng mình—và các quốc gia của họ đang trải qua giai đoạn lãnh đạo cực kỳ yếu kém.
Chính quyền Trump có tiềm năng thành công trong một trật tự quốc tế được sửa đổi đã mất nhiều năm để hình thành. Nhưng Hoa Kỳ sẽ chỉ phát triển mạnh nếu Washington nhận ra mối nguy hiểm của rất nhiều đường đứt gãy quốc gia giao nhau và vô hiệu hóa những rủi ro này thông qua ngoại giao kiên nhẫn và cởi mở. Trump và nhóm của ông nên coi quản lý xung đột là điều kiện tiên quyết cho sự vĩ đại của nước Mỹ, chứ không phải là trở ngại đối với nó.
GỐC RỄ THỰC SỰ CỦA CHỦ NGHĨA TRUMP
Các nhà phân tích thường nhầm lẫn khi truy tìm nguồn gốc chính sách đối ngoại của Trump là những năm giữa hai cuộc chiến tranh. Khi phong trào Nước Mỹ trên hết ban đầu phát triển mạnh mẽ vào những năm 1930, Hoa Kỳ có một quân đội khiêm tốn và không có vị thế siêu cường. Những người theo chủ nghĩa Nước Mỹ trên hết mong muốn hơn bất cứ điều gì để duy trì tình hình như vậy; họ tìm cách tránh xung đột. Ngược lại, Trump trân trọng vị thế siêu cường của Hoa Kỳ, như ông đã nhấn mạnh nhiều lần trong bài diễn văn nhậm chức lần thứ hai của mình. Ông chắc chắn sẽ tăng chi tiêu quân sự và bằng cách đe dọa chiếm giữ hoặc mua lại Greenland và Kênh đào Panama, ông đã chứng minh rằng ông sẽ không né tránh xung đột. Trump muốn giảm bớt các cam kết của Washington đối với các thể chế quốc tế và thu hẹp phạm vi các liên minh của Hoa Kỳ, nhưng ông hầu như không quan tâm đến việc giám sát sự rút lui của Hoa Kỳ khỏi sân khấu toàn cầu.
Nguồn gốc thực sự của chính sách đối ngoại của Trump có thể được tìm thấy trong những năm 1950. Chúng xuất hiện từ chủ nghĩa chống cộng đang gia tăng trong thập kỷ đó, mặc dù không phải từ biến thể tự do hướng đến việc thúc đẩy dân chủ, kỹ năng kỹ trị và chủ nghĩa quốc tế mạnh mẽ, và được các Tổng thống Harry Truman, Dwight Eisenhower và John F. Kennedy ủng hộ để đáp trả mối đe dọa của Liên Xô. Tầm nhìn của Trump bắt nguồn từ các phong trào chống cộng cánh hữu của những năm 1950, khiến phương Tây chống lại kẻ thù của mình, dựa trên các họa tiết tôn giáo và nuôi dưỡng sự nghi ngờ rằng chủ nghĩa tự do của Mỹ là quá mềm mỏng, quá hậu quốc gia và quá thế tục để bảo vệ đất nước.
Di sản chính trị này là câu chuyện của ba cuốn sách. Đầu tiên là Witness của nhà báo người Mỹ Whittaker Chambers, một cựu điệp viên cộng sản và Liên Xô, người cuối cùng đã ly khai khỏi đảng và trở thành một người bảo thủ chính trị. Witness là bản tuyên ngôn năm 1952 của ông về những người theo chủ nghĩa tự do Mỹ đồng hành và sự phản bội của họ, điều này đã tiếp thêm động lực cho Liên Xô. Một tầm nhìn tương tự đã thúc đẩy James Burnham, nhà tư tưởng chính sách đối ngoại bảo thủ hàng đầu sau chiến tranh. Trong cuốn sách Suicide of the West năm 1964 của mình, ông đã chỉ trích giới hoạch định chính sách đối ngoại của Mỹ vì sự bất trung kiêu ngạo và vì duy trì "các nguyên tắc mang tính quốc tế và phổ quát hơn là địa phương hoặc quốc gia". Burnham ủng hộ một chính sách đối ngoại được xây dựng dựa trên “gia đình, cộng đồng, Giáo hội, đất nước và xa nhất là nền văn minh—không phải nền văn minh nói chung mà là nền văn minh cụ thể về mặt lịch sử này, mà tôi là một thành viên”.
Một trong những người kế thừa trí thức của Burnham là một nhà báo trẻ tên là Pat Buchanan. Buchanan ủng hộ Barry Goldwater trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1964, là trợ lý của Tổng thống Richard Nixon, và vào năm 1992, đã phát động một cuộc thách thức sơ bộ đáng gờm đối với tổng thống Cộng hòa đương nhiệm, George H. W. Bush. Chính Buchanan là người có những ý tưởng báo trước chính xác nhất về kỷ nguyên Trump. Năm 2002, Buchanan đã xuất bản The Death of the West, trong đó ông nhận xét rằng "những người da trắng nghèo đang chuyển sang cánh hữu" và cho rằng "những nhà tư bản toàn cầu và những người bảo thủ thực sự là Cain và Abel". Bất chấp tiêu đề của cuốn sách, Buchanan vẫn có một số hy vọng cho phương Tây (theo nghĩa chúng ta-và-họ của ông về thuật ngữ này) và tin tưởng vào sự sụp đổ sắp xảy ra của chủ nghĩa toàn cầu. Ông viết rằng "Bởi vì đó là một dự án của giới tinh hoa, và bởi vì những người kiến trúc sư của nó không được biết đến và không được yêu mến, nên chủ nghĩa toàn cầu sẽ sụp đổ trên Rạn san hô Great Barrier của lòng yêu nước".
Trump đã tiếp thu truyền thống bảo thủ kéo dài hàng thập kỷ này không phải thông qua việc nghiên cứu những nhân vật như vậy mà thông qua bản năng và sự ứng biến trong chiến dịch tranh cử. Giống như Chambers, Burnham và Buchanan, những người ngoài cuộc say mê quyền lực, Trump thích sự phá bỏ thần tượng và sự chia rẽ, tìm cách lật đổ hiện trạng và căm ghét giới tinh hoa tự do và các chuyên gia chính sách đối ngoại. Trump có vẻ là người thừa kế không mấy khả quan của những người đàn ông này và các phong trào mà họ định hình, vốn bị xuyên tạc bằng chủ nghĩa đạo đức Cơ đốc và đôi khi là chủ nghĩa tinh hoa. Nhưng ông đã khôn ngoan và thành công khi tự coi mình không phải là hình mẫu tinh tế của các đức tính văn hóa và văn minh phương Tây mà là người bảo vệ cứng rắn nhất của họ trước kẻ thù bên ngoài và bên trong.
NHỮNG NGƯỜI SỬA ĐỔI
Việc Trump không thích chủ nghĩa quốc tế phổ quát khiến ông ngang hàng với Putin, Tập, Modi và Erdogan. Năm nhà lãnh đạo này đều đánh giá cao các giới hạn trong chính sách đối ngoại và không thể đứng yên một chỗ. Tất cả họ đều đang thúc đẩy sự thay đổi trong khi hoạt động trong một số thông số tự áp đặt. Putin không cố gắng Nga hóa Trung Đông. Tập Cận Bình không cố gắng tái tạo Châu Phi, Châu Mỹ Latinh hay Trung Đông theo hình ảnh của Trung Quốc. Modi không cố gắng xây dựng Ấn Độ thay thế ở nước ngoài. Và Erdogan không thúc đẩy Iran hay thế giới Ả Rập trở nên giống Thổ Nhĩ Kỳ hơn. Trump cũng không quan tâm đến việc Mỹ hóa như một chương trình nghị sự chính sách đối ngoại. Cảm giác về chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ của ông tách biệt Hoa Kỳ khỏi thế giới bên ngoài vốn không phải là Mỹ.
Chủ nghĩa xét lại có thể cùng tồn tại với việc tránh né tập thể này đối với việc xây dựng hệ thống toàn cầu và với việc làm loãng trật tự quốc tế. Đối với Tập Cận Bình, lịch sử và quyền lực của Trung Quốc—không phải Hiến chương Liên hợp quốc hay sở thích của Washington—là trọng tài thực sự về địa vị của Đài Loan, vì Trung Quốc là bất cứ điều gì ông ta nói. Mặc dù Ấn Độ không nằm cạnh một điểm nóng toàn cầu như Đài Loan, nhưng nước này vẫn tiếp tục tranh chấp biên giới với Trung Quốc và Pakistan, những vấn đề vẫn chưa được giải quyết kể từ khi Ấn Độ giành được độc lập vào năm 1947. Ấn Độ kết thúc ở bất cứ nơi nào Modi nói rằng nó kết thúc.
Chủ nghĩa xét lại của Erdogan theo nghĩa đen hơn. Để có lợi cho các đồng minh của mình ở Azerbaijan, Thổ Nhĩ Kỳ đã tạo điều kiện cho Azerbaijan trục xuất người Armenia khỏi vùng lãnh thổ tranh chấp Nagorno-Karabakh, không phải thông qua đàm phán mà thông qua vũ lực. Việc Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập liên minh NATO, bao gồm cam kết chính thức về dân chủ và toàn vẹn biên giới, không cản trở Erdogan. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã thiết lập sự hiện diện quân sự ở Syria. Đây không hẳn là sự tái thiết Đế chế Ottoman. Erdogan không có ý định giữ lãnh thổ Syria mãi mãi. Nhưng các dự án chính trị-quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Nam Kavkaz và Trung Đông có sự cộng hưởng lịch sử đối với Erdogan. Bằng chứng về sự vĩ đại của Thổ Nhĩ Kỳ, chúng cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ở bất cứ nơi nào Erdogan nói rằng nó nên ở.
Giữa làn sóng xét lại đang dâng cao này, cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine là câu chuyện trung tâm. Hành động nhân danh "sự vĩ đại" của Nga và chủ trì một đất nước không có hồi kết trong mắt mình, các bài phát biểu của Putin tràn ngập những ám chỉ về lịch sử. Sergey Lavrov, Bộ trưởng Ngoại giao Nga, từng nói đùa rằng những cố vấn thân cận nhất của Putin là "Ivan Bạo chúa, Peter Đại đế và Catherine Đại đế". Nhưng tương lai, chứ không phải quá khứ, mới thực sự khiến Putin lo ngại. Cuộc xâm lược năm 2022 của Nga là một bước ngoặt địa chính trị tương tự như những gì thế giới đã chứng kiến vào các năm 1914, 1939 và 1989. Putin đã tiến hành chiến tranh để phân chia hoặc xâm chiếm Ukraine. Ông muốn cuộc xâm lược này tạo ra tiền lệ có thể biện minh cho các cuộc chiến tương tự ở các chiến trường khác và có thể khiến những bên khác (bao gồm cả Trung Quốc) phấn khích về khả năng tiến hành các cuộc phiêu lưu quân sự mang tính phá hoại. Putin đã viết lại các quy tắc và ông vẫn chưa ngừng làm như vậy: mặc dù cuộc xâm lược đã gây ra hậu quả tồi tệ cho Nga, nhưng nó không dẫn đến sự cô lập toàn cầu của Nga. Putin đã bình thường hóa ý tưởng về chiến tranh quy mô lớn như một phương tiện chinh phục lãnh thổ. Ông đã làm như vậy ở châu Âu, nơi từng là hình mẫu của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Xung đột ngày nay chỉ là cuộc đụng độ giữa các nền văn minh.
Tuy nhiên, cuộc chiến ở Ukraine khó có thể báo hiệu cái chết của ngoại giao quốc tế. Theo một số cách, cuộc chiến đã thúc đẩy nó. Ví dụ, nhóm BRICS, liên kết chính thức Trung Quốc, Ấn Độ và Nga (cùng với Brazil, Nam Phi và các quốc gia không thuộc phương Tây khác) đã phát triển lớn mạnh hơn và có thể nói là gắn kết hơn. Mặt khác, liên minh những người ủng hộ Ukraine đã trở nên lớn hơn nhiều so với liên minh xuyên Đại Tây Dương. Liên minh này bao gồm Úc, Nhật Bản, New Zealand, Singapore và Hàn Quốc. Chủ nghĩa đa phương vẫn tồn tại và phát triển tốt; chỉ là nó không bao gồm tất cả.
Trong bối cảnh địa chính trị muôn màu này, các mối quan hệ rất phức tạp và thay đổi liên tục. Putin và Tập đã xây dựng quan hệ đối tác nhưng không hẳn là liên minh. Tập không có lý do gì để bắt chước sự cắt đứt liều lĩnh của Putin với châu Âu và Hoa Kỳ. Mặc dù là đối thủ, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ít nhất có thể giải quyết xung đột trong các hành động của họ ở Trung Đông và Nam Kavkaz. Ấn Độ nhìn nhận Trung Quốc một cách lo lắng. Và mặc dù một số nhà phân tích đã mô tả Trung Quốc, Iran, Triều Tiên và Nga là hình thành nên một "trục", nhưng đây là bốn quốc gia có sự khác biệt sâu sắc, có lợi ích và thế giới quan thường xuyên khác biệt.
Chính sách đối ngoại của các quốc gia này nhấn mạnh vào lịch sử và tính độc đáo, quan niệm rằng các nhà lãnh đạo có sức lôi cuốn phải anh hùng bảo vệ lợi ích của Nga, Trung Quốc, Ấn Độ hoặc Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này chống lại sự hội tụ của họ và khiến họ khó hình thành nên các trục ổn định. Một trục đòi hỏi sự phối hợp, trong khi tương tác giữa các quốc gia này là linh hoạt, mang tính giao dịch và do tính cách thúc đẩy. Không có gì ở đây là đen trắng, không có gì cố định, không có gì không thể thương lượng.
Môi trường này hoàn toàn phù hợp với Trump. Ông không bị ràng buộc quá mức bởi các ranh giới được xác định theo tôn giáo và văn hóa. Ông thường coi trọng cá nhân hơn chính phủ và các mối quan hệ cá nhân hơn các liên minh chính thức. Mặc dù Đức là đồng minh NATO của Hoa Kỳ và Nga là đối thủ lâu năm, Trump đã đụng độ với Thủ tướng Đức Angela Merkel trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình và đối xử với Putin một cách tôn trọng. Các quốc gia mà Trump phải vật lộn nhiều nhất là những quốc gia nằm ở phương Tây. Nếu Huntington sống để chứng kiến điều này, ông sẽ thấy khó hiểu.
TẦM NHÌN VỀ CHIẾN TRANH
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, bối cảnh quốc tế khá bình lặng. Không có cuộc chiến tranh lớn nào. Nga dường như đã bị kiềm chế ở Ukraine. Trung Đông dường như đang bước vào giai đoạn tương đối ổn định được tạo điều kiện thuận lợi một phần bởi Hiệp định Abraham của chính quyền Trump, một loạt các thỏa thuận nhằm tăng cường trật tự khu vực. Trung Quốc dường như có thể ngăn chặn được ở Đài Loan; họ không bao giờ tiến gần đến việc xâm lược. Và trên thực tế, nếu không phải lúc nào cũng trên lời nói, Trump đã hành động như một tổng thống Cộng hòa điển hình. Ông đã tăng cường các cam kết quốc phòng của Hoa Kỳ đối với châu Âu, chào đón hai quốc gia mới vào NATO. Ông không đạt được thỏa thuận nào với Nga. Ông nói gay gắt về Trung Quốc và ông đã điều động để giành lợi thế ở Trung Đông.
Nhưng ngày nay, một cuộc chiến tranh lớn đang hoành hành ở châu Âu, Trung Đông đang hỗn loạn và hệ thống quốc tế cũ đang tan rã. Sự hội tụ của nhiều yếu tố có thể dẫn đến thảm họa: sự xói mòn hơn nữa của các quy tắc và biên giới, sự va chạm của các doanh nghiệp quốc gia vĩ đại khác biệt được thúc đẩy bởi các nhà lãnh đạo thất thường và thông tin liên lạc nhanh như chớp trên phương tiện truyền thông xã hội, và sự tuyệt vọng ngày càng tăng của các quốc gia vừa và nhỏ, những quốc gia phẫn nộ trước các đặc quyền không được kiểm soát của các cường quốc và cảm thấy bị đe dọa bởi hậu quả của tình trạng hỗn loạn quốc tế. Một thảm họa có nhiều khả năng bùng nổ ở Ukraine hơn là ở Đài Loan hoặc Trung Đông vì tiềm năng xảy ra chiến tranh thế giới và chiến tranh hạt nhân là lớn nhất ở Ukraine.
Ngay cả trong trật tự dựa trên luật lệ, tính toàn vẹn của biên giới chưa bao giờ là tuyệt đối—đặc biệt là biên giới của các quốc gia lân cận Nga. Nhưng kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Châu Âu và Hoa Kỳ vẫn cam kết với nguyên tắc chủ quyền lãnh thổ. Khoản đầu tư khổng lồ của họ vào Ukraine tôn vinh một tầm nhìn đặc biệt về an ninh châu Âu: nếu biên giới có thể bị thay đổi bằng vũ lực, thì châu Âu, nơi biên giới thường gây ra sự phẫn nộ, sẽ rơi vào chiến tranh toàn diện. Hòa bình ở châu Âu chỉ có thể đạt được nếu biên giới không dễ điều chỉnh. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Trump đã nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ quyền lãnh thổ, hứa sẽ xây dựng một "bức tường lớn, đẹp" dọc theo biên giới Hoa Kỳ với Mexico. Nhưng trong nhiệm kỳ đầu tiên đó, Trump không phải đối mặt với một cuộc chiến tranh lớn ở châu Âu. Và giờ đây rõ ràng là niềm tin của ông vào sự thiêng liêng của biên giới chủ yếu áp dụng cho biên giới của Hoa Kỳ.
Trong khi đó, Trung Quốc và Ấn Độ có những nghi ngại về cuộc chiến của Nga, nhưng cùng với Brazil, Philippines và nhiều cường quốc khu vực khác, họ đã đưa ra quyết định sâu rộng là duy trì quan hệ với Nga ngay cả khi Putin đang nỗ lực phá hủy Ukraine. Chủ quyền của Ukraine không quan trọng đối với những quốc gia "trung lập" này, không quan trọng so với giá trị của một nước Nga ổn định dưới thời Putin và với giá trị của các thỏa thuận năng lượng và vũ khí liên tục.
Những quốc gia này có thể đánh giá thấp rủi ro khi chấp nhận chủ nghĩa xét lại của Nga, điều này có thể không dẫn đến sự ổn định mà là một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn. Cảnh tượng một Ukraine bị chia cắt hoặc bị đánh bại sẽ khiến các nước láng giềng của Ukraine kinh hoàng. Estonia, Latvia, Lithuania và Ba Lan là các thành viên NATO cảm thấy thoải mái với cam kết của NATO về phòng thủ chung theo Điều 5. Tuy nhiên, Điều 5 được Hoa Kỳ bảo lãnh—và Hoa Kỳ thì ở rất xa. Nếu Ba Lan và các nước cộng hòa Baltic kết luận rằng Ukraine đang bên bờ vực thất bại, điều này sẽ gây nguy hiểm cho chủ quyền của chính họ, họ có thể chọn tham gia cuộc chiến trực tiếp. Nga có thể đáp trả bằng cách đưa cuộc chiến đến với họ. Một kết quả tương tự có thể xảy ra từ một cuộc mặc cả lớn giữa Washington, các nước Tây Âu và Moscow, chấm dứt chiến tranh theo các điều khoản của Nga nhưng lại có tác động cực đoan đối với các nước láng giềng của Ukraine. Một mặt, vì sợ sự xâm lược của Nga và mặt khác là sự bỏ rơi các đồng minh của họ, họ có thể chuyển sang thế tấn công. Ngay cả khi Hoa Kỳ đứng ngoài cuộc trong một cuộc chiến tranh trên toàn châu Âu, Pháp, Đức và Vương quốc Anh có lẽ sẽ không giữ thái độ trung lập.
Nếu cuộc chiến ở Ukraine mở rộng theo cách đó, kết quả của nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến danh tiếng của Trump và Putin. Sự phù phiếm sẽ tự phát huy tác dụng, như thường xảy ra trong các vấn đề quốc tế. Cũng giống như Putin không thể để thua trong một cuộc chiến với Ukraine, Trump không thể để "mất" châu Âu. Việc phung phí sự thịnh vượng và sức mạnh mà Hoa Kỳ đạt được từ sự hiện diện quân sự của mình ở châu Âu sẽ là điều nhục nhã đối với bất kỳ tổng thống Mỹ nào. Các động cơ tâm lý để leo thang sẽ rất mạnh mẽ. Và trong một hệ thống quốc tế mang tính cá nhân cao, đặc biệt là một hệ thống bị kích động bởi ngoại giao kỹ thuật số thiếu kỷ luật, một động lực như vậy có thể diễn ra ở những nơi khác. Nó có thể gây ra sự thù địch giữa Trung Quốc và Ấn Độ, hoặc giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.
TẦM NHÌN VỀ HÒA BÌNH
Bên cạnh những kịch bản tồi tệ nhất như vậy, hãy xem xét nhiệm kỳ thứ hai của Trump cũng có thể cải thiện tình hình quốc tế đang xấu đi như thế nào. Sự kết hợp giữa mối quan hệ chặt chẽ giữa Hoa Kỳ với Bắc Kinh và Mátxcơva, cách tiếp cận ngoại giao nhanh nhẹn ở Washington và một chút may mắn về mặt chiến lược có thể không nhất thiết dẫn đến những đột phá lớn, nhưng nó có thể tạo ra một nguyên trạng tốt hơn. Không phải là chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, mà là giảm bớt cường độ của nó. Không phải là giải pháp cho tình thế tiến thoái lưỡng nan của Đài Loan, mà là những rào chắn để ngăn chặn một cuộc chiến tranh lớn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Không phải là giải pháp cho xung đột Israel-Palestine, mà là một số hình thức hòa hoãn của Hoa Kỳ với một Iran suy yếu và sự xuất hiện của một chính phủ khả thi ở Syria. Trump có thể không trở thành một người gìn giữ hòa bình không đủ tiêu chuẩn, nhưng ông có thể giúp mở ra một thế giới ít bị chiến tranh tàn phá hơn.
Dưới thời Biden và những người tiền nhiệm của ông là Barack Obama và George W. Bush, Nga và Trung Quốc đã phải đối phó với áp lực có hệ thống từ Washington. Mátxcơva và Bắc Kinh đứng ngoài trật tự quốc tế tự do một phần là do lựa chọn và một phần vì họ không phải là nền dân chủ. Các nhà lãnh đạo Nga và Trung Quốc đã phóng đại áp lực này, như thể thay đổi chế độ là chính sách thực sự của Hoa Kỳ, nhưng họ không sai khi phát hiện ra sự ưu tiên ở Washington đối với chủ nghĩa đa nguyên chính trị, quyền tự do dân sự và sự phân chia quyền lực.
Khi Trump trở lại nắm quyền, áp lực đó đã tan biến. Hình thức chính phủ ở Nga và Trung Quốc không làm Trump bận tâm, người hoàn toàn phản đối việc xây dựng quốc gia và thay đổi chế độ. Mặc dù các nguồn gây căng thẳng vẫn còn, nhưng bầu không khí chung sẽ bớt căng thẳng hơn và có thể có nhiều trao đổi ngoại giao hơn. Có thể có nhiều sự cho và nhận hơn trong tam giác Bắc Kinh-Moscow-Washington, nhiều nhượng bộ hơn về các điểm nhỏ và cởi mở hơn với đàm phán và các biện pháp xây dựng lòng tin trong các khu vực chiến tranh và tranh chấp.
Nếu Trump và nhóm của ông có thể thực hành, thì ngoại giao linh hoạt - quản lý khéo léo các căng thẳng liên tục và xung đột liên miên - có thể mang lại lợi nhuận lớn. Trump là tổng thống ít theo chủ nghĩa Wilson nhất kể từ chính Woodrow Wilson. Ông không cần đến các cấu trúc bao quát của hợp tác quốc tế như Liên hợp quốc hoặc Tổ chức An ninh và Hợp tác ở Châu Âu. Thay vào đó, ông và các cố vấn của mình, đặc biệt là những người đến từ thế giới công nghệ, có thể tiếp cận sân khấu toàn cầu với tư duy của một công ty khởi nghiệp, một công ty vừa mới thành lập và có lẽ sẽ sớm giải thể nhưng có khả năng phản ứng nhanh chóng và sáng tạo với các điều kiện của thời điểm đó.
Ukraine sẽ là một thử thách sớm. Thay vì theo đuổi một nền hòa bình vội vã, chính quyền Trump nên tập trung vào việc bảo vệ chủ quyền của Ukraine, điều mà Putin sẽ không bao giờ chấp nhận. Việc cho phép Nga hạn chế chủ quyền của Ukraine có thể mang lại vẻ ngoài ổn định nhưng có thể gây ra chiến tranh. Thay vì một nền hòa bình ảo tưởng, Washington nên giúp Ukraine xác định các quy tắc giao chiến với Nga và thông qua các quy tắc này, chiến tranh có thể dần dần được giảm thiểu. Khi đó, Hoa Kỳ sẽ có thể phân chia mối quan hệ của mình với Nga, như đã làm với Liên Xô trong suốt Chiến tranh Lạnh, đồng ý bất đồng quan điểm về Ukraine trong khi tìm kiếm các điểm có thể đạt được thỏa thuận về không phổ biến vũ khí hạt nhân, kiểm soát vũ khí, biến đổi khí hậu, đại dịch, chống khủng bố, Bắc Cực và thám hiểm không gian. Việc phân chia xung đột với Nga sẽ phục vụ cho lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ, một lợi ích mà Trump rất coi trọng: ngăn chặn một cuộc trao đổi hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Nga.
Biden, không phải Trump, đại diện cho một sự đi chệch hướng.
Một phong cách ngoại giao tự phát có thể giúp dễ dàng hành động theo may mắn chiến lược hơn. Các cuộc cách mạng ở châu Âu năm 1989 là một ví dụ điển hình. Sự tan rã của chủ nghĩa cộng sản và sự sụp đổ của Liên Xô đôi khi được hiểu là một nước cờ cao tay trong kế hoạch của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, sự sụp đổ của Bức tường Berlin năm đó không liên quan nhiều đến chiến lược của Hoa Kỳ, và sự tan rã của Liên Xô không phải là điều mà chính phủ Hoa Kỳ mong đợi sẽ xảy ra: tất cả chỉ là sự tình cờ và may mắn. Nhóm an ninh quốc gia của Tổng thống George H. W. Bush đã rất xuất sắc không phải trong việc dự đoán hoặc kiểm soát các sự kiện mà là trong việc ứng phó với chúng, không làm quá nhiều (làm mất lòng Liên Xô) và không làm quá ít (để một nước Đức thống nhất thoát khỏi NATO). Với tinh thần này, chính quyền Trump nên chuẩn bị sẵn sàng để nắm bắt thời cơ. Để tận dụng tối đa bất kỳ cơ hội nào đến với mình, chính quyền không được sa lầy vào hệ thống và cấu trúc.
Nhưng để tận dụng những cơ hội may mắn đòi hỏi sự chuẩn bị cũng như sự nhanh nhẹn. Về vấn đề này, Hoa Kỳ có hai lợi thế lớn. Đầu tiên là mạng lưới liên minh của mình, điều này giúp khuếch đại đáng kể đòn bẩy và không gian để điều động của Washington. Thứ hai là cách thực hành chính sách kinh tế của Mỹ, mở rộng khả năng tiếp cận thị trường và các nguồn lực quan trọng của Hoa Kỳ, thu hút đầu tư bên ngoài và duy trì hệ thống tài chính Hoa Kỳ như một nút thắt trung tâm của nền kinh tế toàn cầu. Chủ nghĩa bảo hộ và các chính sách kinh tế cưỡng bức có chỗ đứng của chúng, nhưng chúng phải phụ thuộc vào tầm nhìn rộng hơn, lạc quan hơn về sự thịnh vượng của Hoa Kỳ và tầm nhìn ưu tiên các đồng minh và đối tác lâu năm.
Không có mô tả thông thường nào về trật tự thế giới còn áp dụng được nữa: hệ thống quốc tế không phải là đơn cực, lưỡng cực hay đa cực. Nhưng ngay cả trong một thế giới không có cấu trúc ổn định, chính quyền Trump vẫn có thể sử dụng sức mạnh, liên minh và chính sách kinh tế của Mỹ để xoa dịu căng thẳng, giảm thiểu xung đột và tạo cơ sở hợp tác giữa các quốc gia lớn và nhỏ. Điều đó có thể phục vụ mong muốn của Trump là để Hoa Kỳ tốt hơn vào cuối nhiệm kỳ thứ hai của mình so với lúc đầu.
MICHAEL KIMMAGE là Giám đốc Viện Kennan của Trung tâm Wilson và là tác giả của cuốn The Abandonment of the West: The History of an Idea in American Foreign Policy.
https://www.foreignaffairs.com/united-states/world-trump-wants-michael-kimmage
***
The World Trump Wants
American Power in the New Age of Nationalism
Illustration by Cristiana Couceiro; Photo sources: Reuters, Getty Images
In the two decades that followed the Cold War’s end, globalism gained ground over nationalism. Simultaneously, the rise of increasingly complex systems and networks—institutional, financial, and technological—overshadowed the role of the individual in politics. But in the early 2010s, a profound shift began. By learning to harness the tools of this century, a cadre of charismatic figures revived the archetypes of the previous one: the strong leader, the great nation, the proud civilization.
The shift arguably began in Russia. In 2012, Vladimir Putin ended a short experiment during which he left the presidency and spent four years as prime minister while a compliant ally served as president. Putin returned to the top job and consolidated his authority, crushing all opposition and devoting himself to rebuilding “the Russian world,” restoring the great-power status that had evaporated with the fall of the Soviet Union, and resisting the dominance of the United States and its allies. Two years later, Xi Jinping made it to the top in China. His aims were like Putin’s but far grander in scale—and China had far greater capabilities. In 2014, Narendra Modi, a man with vast aspirations for India, completed his long political ascent to the prime minister’s office and established Hindu nationalism as his country’s dominant ideology. That same year, Recep Tayyip Erdogan, who had spent just over a decade as Turkey’s hard-driving prime minister, became its president. In short order, Erdogan transformed his country’s factionalized democratic ensemble into an autocratic one-man show.
Perhaps the most consequential moment in this evolution occurred in 2016, when Donald Trump won the presidency of the United States. He promised to “make America great again” and to put “America first”—slogans that captured a populist, nationalist, antiglobalist spirit that had been percolating within and outside the West even as the U.S.-led liberal international order took hold and grew. Trump was not just riding a global wave. His vision of the U.S. role in the world drew from specifically American sources, although less from the original America First movement that peaked in the 1930s than from the right-wing anticommunism of the 1950s.
For a while, Trump’s loss to Joe Biden in the 2020 presidential race seemed to signal a restoration. The United States was rediscovering its post–Cold War posture, poised to buttress the liberal order and to stem the populist tide. In the wake of Trump’s extraordinary comeback, however, it now appears more likely that Biden, and not Trump, represented a detour. Trump and comparable tribunes of national greatness are now setting the global agenda. They are self-styled strongmen who place little stock in rules-based systems, alliances, or multinational forums. They embrace the once and future glory of the countries they govern, asserting an almost mystical mandate for their rule. Although their programs can involve radical change, their political strategies rely on strains of conservatism, appealing over the heads of liberal, urban, cosmopolitan elites to constituencies animated by a hunger for tradition and a desire for belonging.
In some ways, these leaders and their visions evoke “the clash of civilizations” that the political scientist Samuel Huntington, writing in the early 1990s, imagined would drive global conflict after the Cold War. But they do so in a manner that is often performative and flexible rather than categorical and overzealous. It is the clash of civilizations lite: a series of gestures and a style of leadership that can reconfigure competition over (and cooperation on) economic and geopolitical interests as a contest among crusading civilization-states.
This contest is rhetorical at times, allowing leaders to employ the language and the narratives of civilization without having to stick to Huntington’s script or to the somewhat simplistic divisions it foretold. (Orthodox Russia is at war with Orthodox Ukraine, not with Muslim Turkey.) Trump was introduced at the 2020 GOP convention as “the bodyguard of Western civilization.” The Kremlin leadership has developed the notion of Russia as a “civilization-state,” using the term to justify its efforts to dominate Belarus and subjugate Ukraine. At the 2024 Summit for Democracy, Modi characterized democracy as “the lifeblood of Indian civilization.” In a 2020 speech, Erdogan declared that “our civilization is one of conquest.” In a 2023 speech to the Central Committee of the Chinese Communist Party, Chinese leader Xi Jinping extolled the virtues of a national research project on the origins of Chinese civilization, which he called “the only great, uninterrupted civilization that continues to this day in a state form.”
In the years to come, the kind of order these leaders fashion will greatly depend on Trump’s second term. It was, after all, the U.S.-led order that had encouraged the development of supranational structures following the Cold War. Now that the United States has joined the twenty-first-century dance of nations, it will often call the tune. With Trump in power, conventional wisdom in Ankara, Beijing, Moscow, New Delhi, and Washington (and many other capitals) will decree that there is no one system and no agreed-on set of rules. In this geopolitical environment, the already tenuous idea of “the West” will recede even further—and, consequently, so will the status of Europe, which in the post–Cold War era had been Washington’s partner in representing “the Western world.” European countries have been conditioned to expect U.S. leadership in Europe and a rules-based order (not necessarily of American vintage) outside Europe. Shoring up this order, which has been crumbling for years, will be left to Europe, a loose confederation of states with no army and with little organized hard power of its own—and whose countries are experiencing a period of acutely weak leadership.
The Trump administration has the potential to succeed in a revised international order that has been years in the making. But the United States will thrive only if Washington recognizes the danger of so many intersecting national fault lines and neutralizes these risks through patient and open-ended diplomacy. Trump and his team should regard conflict management as a prerequisite for American greatness, not as an impediment to it.
THE REAL ROOTS OF TRUMPISM
Analysts often wrongly trace the origins of Trump’s foreign policy to the interwar years. When the original America First movement flourished in the 1930s, the United States had a modest military and did not have superpower status. America Firsters wished more than anything to keep it this way; they sought to avoid conflict. In contrast, Trump cherishes the superpower status of the United States, as he emphasized repeatedly in his second inaugural address. He is sure to increase military spending, and by threatening to seize or otherwise acquire Greenland and the Panama Canal, he has already proved that he will not shy away from conflict. Trump wants to reduce Washington’s commitments to international institutions and to narrow the scope of U.S. alliances, but he is hardly interested in overseeing an American retreat from the global stage.
The true roots of Trump’s foreign policy can be found in the 1950s. They emerge from that decade’s surging anticommunism, although not from the liberal variant that channeled democracy promotion, technocratic skill, and vigorous internationalism, and that was championed by Presidents Harry Truman, Dwight Eisenhower, and John F. Kennedy in response to the Soviet threat. Trump’s vision stems from the right-wing anticommunist movements of the 1950s, which pitted the West against its enemies, drew on religious motifs, and harbored a suspicion of American liberalism as too soft, too postnational, and too secular to protect the country.
This political legacy is a tale of three books. First came Witness by the American journalist Whittaker Chambers, a former communist and Soviet spy who eventually broke with the party and became a political conservative. Witness was his 1952 manifesto on fellow-traveling American liberals and their treachery, which emboldened the Soviet Union. A similar vision motivated James Burnham, the preeminent postwar conservative foreign-policy thinker. In his 1964 book, Suicide of the West, he faulted the American foreign-policy establishment for snobbish disloyalty and for upholding “principles that are internationalist and universal rather than local or national.” Burnham advocated a foreign policy built on “family, community, Church, country and, at the farthest remove, civilization—not civilization in general but this historically specific civilization, of which I am a member.”
One of Burnham’s intellectual successors was a young journalist named Pat Buchanan. Buchanan supported Barry Goldwater in the 1964 presidential election, was an aide to President Richard Nixon, and in 1992, launched a formidable primary challenge to the sitting Republican president, George H. W. Bush. It is Buchanan whose ideas most precisely foreshadow the Trump era. In 2002, Buchanan published The Death of the West, in which he observed that “poor whites are moving to the right” and contended that “the global capitalist and the true conservative are Cain and Abel.” Despite the book’s title, Buchanan had some hope for the West (in his us-and-them sense of the term) and was confident in globalism’s impending crack-up. “Because it is a project of elites, and because its architects are unknown and unloved,” he wrote, “globalism will crash on the Great Barrier Reef of patriotism.”
Trump assimilated this decades-long conservative tradition not through studying such figures but through instinct and campaign-trail improvisation. Like Chambers, Burnham, and Buchanan, outsiders enamored of power, Trump relishes iconoclasm and rupture, seeks to upend the status quo, and loathes liberal elites and foreign-policy experts. Trump may seem an unlikely heir to these men and the movements they shaped, which were shot through with Christian moralism and at times with elitism. But he has cannily and successfully cast himself not as a refined exemplar of Western cultural and civilizational virtues but as their toughest defender from enemies without and within.
THE REVISIONISTS
Trump’s dislike of universalistic internationalism aligns him with Putin, Xi, Modi, and Erdogan. These five leaders share an appreciation of foreign-policy limits and a nervous inability to stand still. They are all pressing for change while operating within certain self-imposed parameters. Putin is not trying to Russify the Middle East. Xi is not trying to remake Africa, Latin America, or the Middle East in China’s image. Modi is not attempting to construct ersatz Indias abroad. And Erdogan is not pushing Iran or the Arab world to be more Turkish. Trump is likewise uninterested in Americanization as a foreign-policy agenda. His sense of American exceptionalism separates the United States from an intrinsically un-American outside world.
Revisionism can coexist with this collective avoidance of global system building and with the thinning out of the international order. To Xi, history and Chinese power—not the UN Charter or Washington’s preferences—are the true arbiters of Taiwan’s status, for China is whatever he says it is. Although India does not sit beside a global flash point like Taiwan, it continues to litigate its borders with China and Pakistan, which have been unresolved since India achieved independence in 1947. India ends wherever Modi says it ends.
Erdogan’s revisionism is more literal. To advantage its allies in Azerbaijan, Turkey facilitated Azerbaijan’s expulsion of Armenians from the contested territory of Nagorno-Karabakh, not through negotiation but through military force. Turkey’s membership in the NATO alliance, which entails a formal commitment to democracy and to the integrity of borders, did not stand in Erdogan’s way. Turkey has also established itself as a military presence in Syria. This is not quite a reconstitution of the Ottoman Empire. Erdogan does not aim to keep Syrian territory in perpetuity. But Turkey’s military-political projects in the South Caucasus and the Middle East have a historical resonance for Erdogan. Proof of Turkey’s greatness, they show that Turkey will be wherever Erdogan says it ought to be.
Amid this rising tide of revisionism, Russia’s war against Ukraine is the central story. Acting in the name of Russian “greatness” and presiding over a country that has no end in his eyes, Putin’s speeches are awash in historical allusions. Sergey Lavrov, the Russian foreign minister, once wisecracked that Putin’s closest advisers are “Ivan the Terrible, Peter the Great, and Catherine the Great.” But it is the future, not the past, that really concerns Putin. Russia’s 2022 invasion was a geopolitical turning point akin to those the world witnessed in 1914, 1939, and 1989. Putin waged war to partition or colonize Ukraine. He meant the invasion to set a precedent that would justify similar wars in other theaters and possibly excite other players (including China) about the possibilities of disruptive military ventures. Putin rewrote the rules, and he has not ceased doing so: badly as the invasion has gone for Russia, it has not resulted in Russia’s global isolation. Putin has renormalized the idea of large-scale war as a means of territorial conquest. He has done so in Europe, which had once epitomized the rules-based international order.
Today’s conflicts amount to the clash of civilizations lite.
The war in Ukraine, however, hardly augurs the death of international diplomacy. In some ways, the war has kickstarted it. For example, the BRICS group, which formally links China, India, and Russia (along with Brazil, South Africa, and other non-Western countries) has grown larger and arguably more cohesive. On the other side, Ukraine’s coalition of supporters has become far more than transatlantic. It includes Australia, Japan, New Zealand, Singapore, and South Korea. Multilateralism is alive and well; it is just not all-encompassing.
In this kaleidoscopic geopolitical landscape, relationships are protean and complex. Putin and Xi have built a partnership but not quite an alliance. Xi has no reason to imitate Putin’s reckless break with Europe and the United States. Despite being rivals, Russia and Turkey can at least deconflict their actions in the Middle East and in the South Caucasus. India regards China apprehensively. And although some analysts have taken to describing China, Iran, North Korea, and Russia as forming an “axis,” they are four profoundly different countries whose interests and worldviews frequently diverge.
The foreign policies of these countries emphasize history and uniqueness, the notion that charismatic leaders must heroically uphold Russian or Chinese or Indian or Turkish interests. This militates against their convergence and makes it hard for them to form stable axes. An axis requires coordination, whereas the interaction among these countries is fluid, transactional, and personality-driven. Nothing here is black and white, nothing set in stone, nothing nonnegotiable.
This milieu suits Trump perfectly. He is not overly constrained by religiously and culturally defined fault lines. He often prizes individuals over governments and personal relationships over formal alliances. Although Germany is a NATO ally of the United States and Russia a perennial adversary, Trump clashed with German Chancellor Angela Merkel in his first term and treated Putin with respect. The countries Trump wrestles with the most are those that lie within the West. Had Huntington lived to see this, he would have found it baffling.
A VISION OF WAR
In Trump’s first term, the international landscape was fairly calm. There were no major wars. Russia appeared to have been contained in Ukraine. The Middle East appeared to be entering a period of relative stability facilitated in part by the Trump administration’s Abraham Accords, a set of deals intended to enhance regional order. China appeared to be deterrable in Taiwan; it never came close to invading. And in deed if not always in word, Trump conducted himself as a typical Republican president. He increased U.S. defense commitments to Europe, welcoming two new countries into NATO. He struck no deals with Russia. He talked harshly about China, and he maneuvered for advantage in the Middle East.
But today, a major war rages in Europe, the Middle East is in disarray, and the old international system is in tatters. A confluence of factors might lead to disaster: the further erosion of rules and borders, the collision of disparate national-greatness enterprises supercharged by erratic leaders and by rapid-fire communication on social media, and the mounting desperation of medium-sized and smaller states, which resent the unchecked prerogatives of the great powers and feel imperiled by the consequences of international anarchy. A catastrophe is more likely to erupt in Ukraine than in Taiwan or the Middle East because the potential for world war and for nuclear war is greatest in Ukraine.
Even in the rules-based order, the integrity of borders has never been absolute—especially the borders of countries in Russia’s vicinity. But since the end of the Cold War, Europe and the United States have remained committed to the principle of territorial sovereignty. Their enormous investment in Ukraine honors a distinctive vision of European security: if borders can be altered by force, Europe, where borders have so often generated resentment, would descend into all-out war. Peace in Europe is possible only if borders are not easily adjustable. In his first term, Trump underscored the importance of territorial sovereignty, promising to build a “big, beautiful wall” along the U.S. border with Mexico. But in that first term, Trump did not have to contend with a major war in Europe. And it’s clear now that his belief in the sanctity of borders applies primarily to those of the United States.
China and India, meanwhile, have reservations about Russia’s war, but along with Brazil, the Philippines, and many other regional powers, they have made a far-reaching decision to retain their ties with Russia even as Putin labors away at destroying Ukraine. Ukrainian sovereignty is immaterial to these “neutral” countries, unimportant compared with the value of a stable Russia under Putin and with the value of continuing energy and arms deals.
These countries may underestimate the risks of accepting Russian revisionism, which could lead not to stability but to a wider war. The spectacle of a carved-up or defeated Ukraine would terrify Ukraine’s neighbors. Estonia, Latvia, Lithuania, and Poland are NATO members that take comfort in NATO’s Article 5 commitment to mutual defense. Yet Article 5 is underwritten by the United States—and the United States is far away. If Poland and the Baltic republics concluded that Ukraine was on the brink of a defeat that would put their own sovereignty at risk, they might elect to join the fight directly. Russia might respond by taking the war to them. A similar outcome could result from a grand bargain among Washington, western European countries, and Moscow that ends the war on Russian terms but has a radicalizing effect on Ukraine’s neighbors. Fearing Russian aggression on the one hand and the abandonment of their allies on the other, they could go on the offensive. Even if the United States stayed on the sidelines amid a Europe-wide war, France, Germany, and the United Kingdom would probably not remain neutral.
Were the war in Ukraine to widen in that way, its outcome would greatly affect the reputations of Trump and Putin. Vanity would exert itself, as it so often does in international affairs. Just as Putin cannot afford to lose a war to Ukraine, Trump cannot afford to “lose” Europe. To squander the prosperity and power projection that the United States gains from its military presence in Europe would be humiliating for any American president. The psychological incentives for escalation would be strong. And in a highly personalistic international system, especially one agitated by undisciplined digital diplomacy, such a dynamic could take hold elsewhere. It could spark hostilities between China and India, perhaps, or between Russia and Turkey.
A VISION OF PEACE
Alongside such worst-case scenarios, consider how Trump’s second term could also improve a deteriorating international situation. A combination of workmanlike U.S. relations with Beijing and Moscow, a nimble approach to diplomacy in Washington, and a bit of strategic luck might not necessarily lead to major breakthroughs, but it could produce a better status quo. Not an end to the war in Ukraine, but a reduction in its intensity. Not a resolution of the Taiwan dilemma, but guardrails to prevent a major war in the Indo-Pacific. Not a solution to the Israeli-Palestinian conflict, but some form of U.S. detente with a weakened Iran, and the emergence of a viable government in Syria. Trump might not become an unqualified peacemaker, but he could help usher in a less war-torn world.
Under Biden and his predecessors Barack Obama and George W. Bush, Russia and China had to cope with systemic pressure from Washington. Moscow and Beijing stood outside the liberal international order in part by choice and in part because they were not democracies. Russian and Chinese leaders exaggerated this pressure, as if regime change were actual U.S. policy, but they were not wrong to detect a preference in Washington for political pluralism, civil liberties, and the separation of powers.
With Trump back in office, that pressure has dissipated. The form of the governments in Russia and China does not preoccupy Trump, whose rejection of nation building and regime change is absolute. Even though the sources of tension remain, the overall atmosphere will be less fraught, and more diplomatic exchanges may be possible. There may be more give-and-take within the Beijing-Moscow-Washington triangle, more concessions on small points, and more openness to negotiation and to confidence-building measures in zones of war and contestation.
If Trump and his team can practice it, flexible diplomacy—the deft management of constant tensions and rolling conflicts—could pay big dividends. Trump is the least Wilsonian president since Woodrow Wilson himself. He has no use for overarching structures of international cooperation such as the UN or the Organization for Security and Cooperation in Europe. Instead, he and his advisers, especially those who hail from the tech world, might approach the global stage with the mentality of a start-up, a company just formed and perhaps soon to be dissolved but able to react quickly and creatively to the conditions of the moment.
Ukraine will be an early test. Instead of pursuing a hasty peace, the Trump administration should stay focused on protecting Ukrainian sovereignty, which Putin will never accept. To allow Russia to curtail Ukraine’s sovereignty might provide a veneer of stability but could bring war in its wake. Instead of an illusory peace, Washington should help Ukraine determine the rules of engagement with Russia, and through these rules, the war could gradually be minimized. The United States would then be able to compartmentalize its relations with Russia, as it did with the Soviet Union throughout the Cold War, agreeing to disagree about Ukraine while looking for possible points of agreement on nuclear nonproliferation, arms control, climate change, pandemics, counterterrorism, the Arctic, and space exploration. The compartmentalization of conflict with Russia would serve a core U.S. interest, one that is dear to Trump: the prevention of a nuclear exchange between the United States and Russia.
Biden, not Trump, represented a detour.
A spontaneous style of diplomacy can make it easier to act on strategic luck. The revolutions in Europe in 1989 offer a good example. The dissolution of communism and the collapse of the Soviet Union have sometimes been interpreted as a masterstroke of U.S. planning. Yet the fall of the Berlin Wall that year had little to do with American strategy, and the Soviet disintegration was not something the U.S. government expected to happen: it was all accident and luck. President George H. W. Bush’s national security team was superb not at predicting or controlling events but at responding to them, not doing too much (antagonizing the Soviet Union) and not doing too little (letting a united Germany slip out of NATO). In this spirit, the Trump administration should be primed to seize the moment. To make the most of whatever opportunities come its way, it must not get bogged down in system and in structure.
But taking advantage of lucky breaks requires preparation as well as agility. In this regard, the United States has two major assets. The first is its network of alliances, which greatly magnifies Washington’s leverage and room to maneuver. The second is the American practice of economic statecraft, which expands U.S. access to markets and critical resources, attracts outside investment, and maintains the American financial system as a central node of the global economy. Protectionism and coercive economic policies have their place, but they should be subordinate to a broader, more optimistic vision of American prosperity, and one that privileges long-time allies and partners.
None of the usual descriptors of world order apply anymore: the international system is not unipolar or bipolar or multipolar. But even in a world without a stable structure, the Trump administration can still use American power, alliances, and economic statecraft to defuse tension, minimize conflict, and furnish a baseline of cooperation among countries big and small. That could serve Trump’s wish to leave the United States better off at the end of his second term than it was at the beginning.
MICHAEL KIMMAGE is Director of the Wilson Center’s Kennan Institute and the author of The Abandonment of the West: The History of an Idea in American Foreign Policy.
Nhận xét
Đăng nhận xét